สำนักงานวิจัยระบบสาธารณสุข กระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า สวรส. ร่วมกับ สำนักงานสถิติแห่งชาติ สำนักงานกองทุนสนับ สนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ได้เริ่มโครงการสำรวจสุขภาพคนไทย ครั้งที่ 5 ระหว่างเดือนตุลาคม 2556-เดือนพฤศจิกายน 2557 เพื่อ สำรวจสถานการณ์สุขภาพ และปัจจัยเสี่ยงทาง สุขภาพของคนไทย โดยสุ่มสำรวจประชาชน ตั้งแต่อายุ 1 ปี-60 ปี จำนวน 32,400 คน จาก 21 จังหวัดทุกภูมิภาค การสำรวจใช้วิธีการเก็บข้อมูลจากการสัมภาษณ์ และการตรวจสุขภาพจากโรงพยาบาล อาทิ ตรวจเลือด ปัสสาวะทางห้องปฏิบัติการ โดยมีโรงพยาบาลรามาธิบดี เก็บข้อมูลประชาชนในกรุงเทพฯ มหาวิทยาลัย เชียงใหมเก็บข้อมูลประชาชนในภาคเหนือ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยเก็บข้อมูลประชาชน ในภาคกลาง มหาวิทยาลัยขอนแก่นเก็บข้อมูลประชาชนในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์เก็บข้อมูลในภาคใต้ ทั้งนี้ผลการสำรวจที่ผ่านมา ได้ถูกนำไปวางแผนในการกำหนดนโยบายสาธารณสุข และส่งเสริมการป้องกันโรค ขับเคลื่อนการปรับพฤติกรรมด้านสุขภาพของคนไทยอย่างต่อเนื่อง

นพ.วิชัย เอกพลากร คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี ในฐานะนักวิจัยโครงการสำรวจสุขภาพประชาชนไทย กล่าวว่าการสำรวจจะสะท้อนปัญหาสุขภาพของไทย ในปี 56-57 เพื่อ นำมาเปรียบเทียบกับการสำรวจในครั้งที่ผ่าน ๆ มา ว่ามีทิศทางดีขึ้น หรือแย่ลง เพราะสุขภาพประชาชนมีแนวโน้มเหมือนกันทั่วโลก คือเสี่ยงต่อการเป็นโรคเรื้อรัง เบาหวาน และความดัน เนื่องมาจากการออกกำลังกายที่น้อยลง รับประทานอาหารไม่ถูกหลักโภชนาการ จึงขอความร่วมมือประชาชนในการให้ข้อมูลทางสุขภาพกับเจ้าหน้าที่ เพื่อประโยชน์ของประชาชนในการกำหนดนโยบายเกี่ยวกับสุขภาพที่เหมาะสม ซึ่งจะมีเจ้าหน้าที่ลงพื้นที่ ตามบ้านและชุมชน เพื่อสุ่มหากลุ่มตัวอย่าง โดยผู้ถูกสุ่มสามารถขอตรวจสอบบัตรประจำตัวของเจ้าหน้าที่ได้เพื่อความมั่นใจ ว่าจะไม่ถูกหลอกลวง

ด้าน นพ.สุวัฒน์ จริยาเลิศศักดิ์ ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์สุขภาพ กล่าวว่า การสำรวจจำแนกตามช่วงอายุ แบ่งเป็น 5 ช่วงอายุ ดังนี้ 1. อายุ 1-5 ปี ทดสอบพัฒนาการ ตรวจปัสสาวะ และดูปริมาณไอโอดีน เป็นต้น 2. อายุ 6-9 ปี ทดสอบพัฒนาการ ตรวจปัสสาวะ เป็นต้น 3.อายุ 10-19 ปี วัดความดันโลหิต เจาะเลือดวัดระดับน้ำตาลในเลือด ระดับไขมันในเลือด การทำงานของไต 4.อายุ 20-59 ปี เจาะเลือดวัดระดับน้ำตาลในเลือด ระดับไขมันในเลือด ภาวะเลือดจาง เป็นต้น และ 5.อายุ 60 ปีขึ้นไป เจาะเลือดวัดระดับน้ำตาลในเลือด ระดับไขมันในเลือด ภาวะเลือดจาง โดยผู้มีอายุตั้งแต่ 40 ปีขึ้นไป จะมีการตรวจสอบการเดิน (วอล์ก เทสต์) การมอง ระยะใกล้ (เนียร์ วิชั่น เทสต์) ทดสอบความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ และคัดกรองภาวะสมองเสื่อม ร่วมด้วย ทั้งนี้ เด็กและผู้ใหญ่ มีปัญหาสุขภาพและพฤติกรรมที่แตกต่างกัน โดยวัยเด็ก จะเน้นการสำรวจเรื่องพัฒนาการและทักษะการเรียนรู้ ส่วนวัยผู้ใหญ่ จะเน้นพฤติกรรมการออกกำลังกาย การดื่มสุรา และอนามัย เจริญพันธุ์ แต่ในทุกช่วงอายุจะเน้นการสำรวจเรื่องโภชนาการว่ามีการบริโภคที่เหมาะสมหรือ ไม่

“การสำรวจครั้งที่ 4 ที่ผ่านมา พบว่า คนไทยกินผักประมาณร้อยละ 18 เท่านั้น และยังพบว่า คนไทย เพศชาย และเพศหญิง มีเส้นรอบเอวและค่าดัชนีมวลกายเกินค่ามาตรฐาน อีกทั้งกลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ไม่รู้ว่าตัวเองเป็นโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง และคอเลสเตอรอล มาก่อน ดังนั้น ถือเป็นโอกาสที่กลุ่มตัวอย่างที่ รับการตรวจสุขภาพ จะได้ทราบข้อมูลสุขภาพ ของตัวเอง คาดว่าใช้เวลาประมาณ 6 เดือนใน การเก็บวิเคราะห์ข้อมูล และเขียนรายงานผลสำรวจ จากนั้นจะทำข้อค้นพบที่สำคัญนำเสนอเชิงนโยบายต่อหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งจัดเวทีวิชาการเพื่อนำเสนอผลการสำรวจต่อไป” นพ. สุวัฒน์ กล่าว.