สช.เปิดหลักเกณฑ์และวิธีการประเมินผลกระทบด้านสุขภาพ หลังจัดเวทีรับฟังความเห็น 5 เวที คาดประกาศใช้ในเดือนตุลาคมนี้ สชเผยหลักเกณฑ์เปิดช่องให้ประชาชนเข้าชื่อใช้สิทธิ์ ตาม ม.11 ของพ.ร.บ.สุขภาพ ในการจัดทำ HIA ได้ เมื่อวันที่ 25 สิงหาคม 2552 นพ.อำพล จินดาวัฒนะ เลขาธิการคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ เปิดเผยความคืบหน้าการจัดทำหลักเกณฑ์และวิธีการประเมินผลกระทบด้านสุขภาพ หรือ HIA : Health Impact Assessment ว่า หลังจากสำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) ได้ยกร่างหลักเกณฑ์ดังกล่าว โดยมอบหมายให้ศูนย์ประสานงานการพัฒนาระบบและกลไกการประเมินผลกระทบด้านสุขภาพ (HIA Coordinating Unit: HIA Co-Unit) ซึ่งเป็นหน่วยงานภายใต้สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติไปดำเนินการ ซึ่งศูนย์ประสานงานฯ ได้ทบทวนข้อมูลทางวิชาการและการศึกษาบทเรียนจากต่างประเทศประกอบ จัดประชุมปรึกษากับหุ้นส่วนการทำงานที่สำคัญ ได้แก่ กรมอนามัย กรมควบคุมโรค สำนักงานสำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และมูลนิธินโยบายสุขภาวะ จากนั้นมีการจัดเวทีรับฟังความเห็นจำนวน 5 เวที ได้แก่ • วันที่ 20 กรกฎาคม 2552 รับฟังความเห็นหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคธุรกิจและผู้ประกอบการ ที่สถาบันวิจัยจุฬาภรณ์ • วันที่ 31 กรกฎาคม 2552 เวทีรับฟังความเห็นจากเครือข่ายภาคเหนือ ที่โรงแรมเดอะปาร์ค จังหวัดเชียงใหม่ • วันที่ 3 สิงหาคม 2552 เวทีรับฟังความเห็นจากเครือข่ายภาคอีสาน ที่สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยขอนแก่น • วันที่ 8 สิงหาคม 2552 เวทีรับฟังความเห็นจากเครือข่ายภาคใต้ ที่สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ • วันที่ 17 สิงหาคม 2552 เวทีรับฟังความเห็นจากเครือข่ายภาคกลาง ที่คณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา ทั้งนี้ มีการปรับปรุงร่างฯ ตามข้อเสนอแนะ และนำเข้าสู่กระบวนการรับฟังความเห็นจากหน่วยงานภาครัฐ เอกชน ผู้ประกอบการ บริษัทที่ปรึกษา เครือข่ายสมัชชาสุขภาพ ประชาชนผู้ได้รับผลกระทบจากโครงการพัฒนาและนโยบายสาธารณะ นักวิชาการ รวมถึงนักพัฒนาเอกชน ซึ่งได้ดำเนินการเสร็จสิ้นแล้ว ขณะนี้อยู่ระหว่างการเตรียมจัดกระบวนการตรวจสอบร่างหลักเกณฑ์ฯ โดยสาธารณะ ทั้งการเผยแพร่ในเว็ปไซต์ การจัดเวทีสาธารณะ และการรับฟังความเห็นผ่านช่องทางอื่น ๆ ก่อนท ี่จะเป็นร่างสุดท้ายเสนอต่อคณะกรรมการพัฒนาระบบและกลไก HIA และคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ เพื่อประกาศใช้ต่อไป โดยคาดว่าจะเสร็จสิ้นในเดือนตุลาคมนี้ ด้าน ดร.เดชรัต สุขกำเนิด ผู้อำนวยการ ศูนย์ประสานงานการพัฒนาระบบและกลไกการประเมินผลกระทบด้านสุขภาพ กล่าวว่า ในหลักเกณฑ์และวิธีการประเมิน HIA มี 4 กรณีที่สามารถนำหลักเกณฑ์นี้ไปใช้ คือ กรณีโครงการและกิจกรรมที่มีผลกระทบรุนแรงตามมาตรา 67 ของรัฐธรรมนูญ ส่วนกรณีที่สองที่หน่วยงานเจ้าของโครงการหรือหน่วยงานรัฐประสงค์จะจัดทำรายงานผลกระทบด้านสุขภาพ และกรณีที่สามทางประชาชนสามารถขอใช้สิทธิ์ให้มีการจัดทำ HIA ได้ตามมาตรา 11 ของพ.ร.บ.สุขภาพแห่งชาติ และกรณีสุดท้ายใช้เป็นกระบวนการเรียนรู้ร่วมกันของสังคมหรือพื้นที่ ดร.เดชรัต กล่าวอีกว่า หลักเกณฑ์และวิธีการประเมิน HIA เป็นเครื่องมือที่จะทำให้เกิดความชอบธรรม กระบวนการมีความโปร่งใส และเป็นช่องทางให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมอย่างแท้จริง และทำให้การพัฒนาประเทศรวมทั้งชุมชนมีการอยู่ร่วมกันอย่างสันติยั่งยืนได้ ทีมข่าว สช.นิวส์