สวัสดีครับในสัปดาห์นี้ที่เมืองสุพรรณก็ต้องรับมือกับสถานการณ์น้ำท่วม เหมือนๆกับอีกหลายๆจังหวัดทางภาคเหนือภาคอีสาน โดยสถานการณ์น้ำท่วมของสุพรรณ ก็เกิดจากระดับน้ำในแม่น้ำท่าจีนเพิ่มสูงขึ้น เป็นผลจากมวลน้ำที่ล่องมาจากท้ายเขื่อนเจ้าพระยา จังหวัดชัยนาท ทำให้พื้นที่ริมแม่น้ำท่าจีน ในเขตอำเภอบางปลาม้า อำเภอสองพี่น้อง และอำเภอเมือง มีน้ำท่วมขัง ซึ่งก็เป็นไปตามธรรมชาติที่ชาวบ้านรู้มาก่อนแล้ว และเตรียมรับมือไว้ก่อนหน้านี้ ถือว่าเป็นภูมิปัญญาของคนลุ่มน้ำท่าจีน
อำเภอบางปลาม้า อำเภอสองพี่น้อง และอำเภอเมือง สามอำเภอนี้เป็นพื้นที่ที่แม่น้ำท่าจีนไหลผ่าน ลักษณะภูมิประเทศเป็นพื้นที่ต่ำ เป็นแอ่งกระทะ
ชาวบ้านในพื้นที่ลุ่มน้ำท่าจีน ต่างก็มีความรู้ มีประสบการณ์ เรื่องการดำรงชีวิตในสภาวะน้ำท่วมมานานแล้ว
ในปีที่มีเดือนแปดสองหน ตามปฏิทินจันทรคติ ปีนั้นให้ระวังภาวะแห้งแล้งกว่าปกติ หรือสภาวะน้ำท่วม ถ้าฝนจะตกก็จะตกช่วงเดือนแปดหลัง ซึ่งปีนี้ก็ตรงตามที่ชาวบ้านคาดการณ์ไว้ เป็นไปตามภูมิปัญญาที่สืบทอดกันมาแต่โบราณ
ในช่วงเดือนนี้ชาวบ้านก็จะหลีกเลี่ยงการเพาะปลูก ถ้าทำการเพาะปลูกเอาไว้ก็ต้องรีบเก็บเกี่ยวผลผลิตก่อนหน้าเดือนนี้ และไม่เพาะปลูกใหม่ในเดือนนี้ เพราะน้ำจะท่วม จะเน่าเสียหาย ขนาดมีภูมิปัญญาก็ยังมีความเสียหายบ้างในพื้นที่ที่เก็บเกี่ยวข้าวยังไม่แล้วเสร็จ ในปีนี้ใน 3 อำเภอ ข้าวเสียหายไปกว่าหมื่นไร่ แล้ว เพราะส่วนหนึ่งชาวบ้านก็ต้องเสี่ยงเพาะปลูกโดยหวังรายได้หลังเก็บเกี่ยวมาเป็นทุนรอนเอาไว้กินใช้ดำรงชีวิต
นอกจากการเร่งเก็บเกี่ยวพืชเกษตรในช่วงก่อนหน้านี้แล้ว ชาวบ้านต่างก็เก็บข้าวของที่วางอยู่ในบ้านชั้นล่างขึ้นไปเก็บชั้นบน ป้องกันความเสียหายจากน้ำท่วม
ภูมิปัญญาของคนโบราณในการปลูกสร้างบ้านเรือนในพื้นที่ลุ่มน้ำ บ้านส่วนใหญ่จะปลูกสร้างบ้านแบบสองชั้น มีไต้ถุนบ้าน ชั้นล่างเอาไว้พักร้อน หลบฝน ทำกิจกรรมในชีวิตประจำวัน ส่วนชั้นสอง ใช้พักนอนและเก็บข้าวของมีค่า และเป็นพื้นที่ใช้อพยพย้ายหนีน้ำท่วม ชาวบ้านก็สามารถอยู่ได้ในสถานการณ์ที่น้ำท่วม
เรื่องอาหารการกินในช่วงน้ำท่วม ชาวบ้านก็มีการเก็บสำรองอาหาร เอาไว้ก่อนหน้านี้ ข้าวสาร ปลาเค็ม พริกหอม กระเทียม กะปิน้ำปลา พร้อมสรรพทั้งขนม ข้าวเม่ากระยาสารท กล้วยตาก ขนมอีกหลายชนิด ของกินขบเคี้ยว มี ไว้ไม่ขาด และในช่วงน้ำท่วมน้ำหลาก ทั่วทุ่งทั่วท่า ฝูงปลาก็จะตื่นน้ำ คะนองทุ่ง ปลาช่อน ปลาชะโด ปลากด ปลาม้า ปลาสลิด ปลาสร้อย ปลาขาว ปลาแขยง ปลาน้ำจืดนานาชนิด ที่ชาวบ้านก็จะออกหาปลาเป็นอาหารและเป็นอาชีพเสริม โดยใช้วิธีการหาปลาจาภูมิปัญญาท้องถิ่นเช่น การวางลอบ วางไซ ลงข่าย ปักเบ็ด
หาปลาได้ก็เอาไว้กิน ทำกับข้าวกับปลา ทำปลาร้า ปลาเค็ม ปลาแห้ง ปลาป่น ปลาย่าง เก็บสำรองเอาไว้ หากหาปลาได้จำนวนมากก็นำปลาไปขาย เป็นรายได้ของครอบครัวในช่วงน้ำท่วม ที่มีรายเวลา2-3 เดือนต่อจากนี้
ชาวบ้านในถิ่นนี้ก็จะมีเรือพาย หรือเรือเครื่อง กันทุกบ้าน ใช้เป็นพาหนะสัญจรเดินทางไปมาไปซื้อข้าวของในเมือง ไปหาหมอยามเจ็บป่วย โดยในช่วงก่อนหน้าที่น้ำจะมา ชาวบ้านต่างก็เอาเรือลงจากที่เก็บเรือ ที่ยกเรือขึ้นให้พ้นจากน้ำ โดยเอาเรือลงมาซ่อมแซม ทายางสน อุดรอยรั่ว เช็คเครื่องยนต์ เติมน้ำมัน ซ่อมใบพัดเรือ ให้พร้อมใช้งานในช่วงน้ำท่วมน้ำหลาก
ในแต่ละปีที่น้ำท่วมชาวบ้านก็จะสามารถดำรงชีวิตอยู่ได้ตามธรรมชาติ โดยใช้ภูมิปัญญาความรู้ที่สืบทอดกันมาตั้งแต่โบราณ เพียงแต่จะไม่สะดวกไปบ้างตามข้อจำกัดของน้ำท่วม แต่ก็อยู่ได้และต้องติดตามสถานการณ์น้ำเป็นประจำ ซึ่งชาวบ้านสามารถรับข้อมูลข่าวสารได้ทางวิทยุ สะดวกที่สุด รองลงมาก็ทางทีวี
ในปีที่มีน้ำหลากมากจนท่วมถึงชั้นสอง ชาวบ้านก็จะรีบอพยพย้ายไปอยู่ในพื้นที่อื่น ไปพักกับญาติพี่น้อง โดยได้รับการดูแลช่วยเหลือจากคนในชุมชนและภาครัฐท้องถิ่น
ปีนี้ทางจังหวัดสุพรรณบุรีมีการเตรียมรับมือกับสถานการณ์น้ำท่วมมีความร่วมมือกับอบจ.สุพรรณบุรี สนับสุนนงบประมาณ เจ้าหน้าที่ อุปกรณ์เครื่องสูบน้ำ ทีมแพทย์ ออกให้บริการชาวบ้านในพื้นที่น้ำท่วมและจ่ายเงินชดเชยความเสียหายทางการเกษตร
และยังจัดสร้างพนังกั้นน้ำในพื้นที่ศูนย์กลางทางเศรษฐกิจของชุมชน เช่น พื้นที่ตลาดทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ในเขตเทศบาลเมืองสุพรรณบุรี ตลาดร้อยปีสามชุก และตลาดเก้าห้องแหล่งท่องเที่ยวอนุรักษ์อำเภอสองพี่น้อง และตลาดบางซอตลาดเก่าย่านชุมชนริมน้ำท่าจีน
จะเห็นได้ว่าชาวบ้านปรับตัว เตรียมตัว โดยใช้ภูมิปัญญาของชุมชน ช่วยตัวเองให้ดำรงชีวิตอยู่ในสภาวะน้ำท่วมได้ ก่อนจะมีภาครัฐท้องถิ่นเข้ามาช่วยเหลือภายหลัง จนสามารถอยู่รอดได้ตามสถานการณ์ภัยพิบัติทางธรรมชาติ อย่างมีความสุขต่อไป
ในสัปดาห์นี้ขอให้กำลังใจพี่น้อง ที่น้องน้ำไปพบหาถึงเรือนชาน ขอให้พี่น้องใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นดำรงชีวิตให้มีความสุขกับภัยพิบัติทางธรรมชาติ ช่วยตัวเองก่อนรอให้ภาครัฐท้องถิ่น ภาคเอกชน มาช่วยภายหลัง
สู้ๆนะครับ พวกเราส่งกำลังใจให้นะครับ
เชลศ ธำรงฐิติกุล รายงาน