การคุ้มครองสิทธิประชาชน กับเรื่องของการดูแลสุขภาพ จริงๆแล้วก็เป็นเรื่องเดียวกันนะคะและก็อีกก้าวย่างสำคัญในการคุ้มครองสิทธิเด็กเยาวชนสตรีและครอบครัวของคนกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆหลายล้านคนในประเทศไทย วันนี้ที่แม่ฮ่องสอนก็ถือได้ว่าเป็นจุดเปลี่ยนที่สำคัญที่ต้องบันทึกไว้เลยทีเดียวค่ะไม่ว่าจะเป็นเรื่องของการพัฒนาด้านสุขภาพด้านสิทธิเด็ก สตรี คนพิการ ผู้สูงอายุ คนชาติพันธุ์ต่างๆ การสื่อความหมายต่อผู้คนที่หลากหลายในสังคมอย่างนี้ ซึ่งแม่ฮ่องสอนก็มีกลุ่มชาติพันธ์อยู่ด้วยกันหลากหลายกลุ่มทีเดียวค่ะและที่ผ่านมาก็พบว่ามีปัญหาอุปสรรคในด้านสื่อสารกับกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ ก็มีการแก้ไขโดยหาล่ามแปลภาษาให้ แต่ก็ไม่เป็นระบบค่ะ

วันนี้ก็มีการพัฒนาระบบล่ามชาติพันธุ์ขึ้นมาแล้วนะคะ โดยทางศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดแม่ฮ่องสอนค่ะ เขามีการจัดเวทีลงนามบันทึกความร่วมมือหรือว่า MOU กันนะ งานจัดขึ้นในวันที่ 19 กันยายน 2562 เป็นการลงนามข้อตกลงหรือ MOU ระหว่างศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดแม่ฮ่องสอนกับโรงพยาบาลปางมะผ้า รวมถึงสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดแม่ฮ่องสอนและสภาวัฒนธรรมจังหวัดแม่ฮ่องสอนค่ะ เป็นการลงนามภายใต้โครงการนวัตกรรมสร้างเครือข่ายจัดหาล่ามภาษากลุ่มชาติติพันธ์ในคดีอาญาของศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดแม่ฮ่องสอน งานนี้ก็มีท่านผู้ว่าราชการจังหวัดแม่ฮ่องสอน นายกเหล่ากาชาดจังหวัดแม่ฮ่องสอน เลขาธิการสภาชาติพันธุ์และชนเผ่าพื้นเมืองจังหวัดแม่ฮ่องสอน ร่วมเป็นสักขีพยานนะคะเพื่อเป็นเครือข่ายการทำงานร่วมกันเกี่ยวกับการจัดการจัดหาล่ามภาษากลุ่มชาติตพันธ์ในคดีอาญา งานนี้เขาจัดกันที่ห้องประชุมศูนย์ศิลปาชีพจังหวัดแม่ฮ่องสอนค่ะ ซึ่งล่ามชาติพันธุ์สำหรับคดีอาญานี้เป็นงานที่พัฒนาต่อยอดมาจากล่ามชุมชนชาติพันธุ์ซึ่งดำเนินการโดยโรงพยาบาลปางมะผ้าซึ่งริเริ่มมาตั้งแต่ปีที่แล้วนะคะ ที่อำเภอปางมะผ้าเขาก็มีการพัฒนาล่ามชุมชนชาติพันธ์ตรงนี้ขึ้นมาใช้ในระบบบริการสุขภาพในโรงพยาบาลซึ่งได้รับการตอบรับประเมินผลจากทุกฝ่ายเป็นอย่างดียิ่งทีเดียวค่ะมีการนำเสนอเรื่องล่ามชุมชนปางมะผ้าออกสื่อออกเวทีประชุมหลายแห่ง ต่อมาปีนี้จึงได้มีการเชื่อมโยงระหว่างล่ามชุมชนชาติพันธ์ที่อยู่ในโรงพยาบาล ให้พัฒนาต่อเนื่องมาสู่ล่ามสำหรับกลุ่มชาติพันธุ์ในคดีอาญาในกระบวนการยุติธรรมสำหรับเด็กเยาวชนและครอบครัว การต่อยอดนี่อยู่ในขั้นริเริ่มนะคะ แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นเนี่ยก็ทำบันทึกความร่วมมือกันไว้ก่อนค่ะ ต่อจากนี้ก็จะได้มีการนำล่ามชุมชนที่มีอยู่เดิมเหล่านี้เรียนรู้เข้าหลักสูตรต่างๆที่สำนักงานศาลยุติธรรมจะจัดขึ้นมารองรับ ซึ่งจะใช้เป็นกลไกในการเชื่อมโยงในการที่จะถ่ายทอดความรู้ความเข้าใจแปลภาษาต่างๆที่เกี่ยวข้องกับคดีอาญาซึ่งเกี่ยวข้องกับกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ ต่างๆก็จะช่วยลดปัญหาการสื่อสารที่ไม่เข้าใจรวมถึงสามารถที่จะคุ้มครองสิทธิต่างๆรวมถึง สามารถที่จะทำให้สุขภาวะก็ดีทำให้เรื่องของการสร้างความยุติธรรมความสมานฉันท์ต่างๆก็ดีเนี่ยเป็นไปได้อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล

ก็เป็นอีกหนึ่งวันแห่งประวัติศาสตร์ค่ะที่ โรงพยาบาลและเครือข่ายสุขภาพชาติพันธุ์จะทำงานบูรณาการร่วมกับศาลยุติธรรม ถือได้ว่าเป็นต้นแบบหนึ่งนะคะที่มีอนาคตไกล ซึ่งก็น่าจะได้มีการต่อเนื่องไปยังทางกาชาดจังหวัดรวมถึงหน่วยงานต่างๆนะคะที่จะได้อาศัยกระบวนการพัฒนาล่ามชาติพันธ์เข้าไปส่งเสริมสิทธิรวมถึงส่งเสริมงานพัฒนาให้มีการเข้าใจเข้าถึงกันมากขึ้น

ดิฉัน อุสา เหล็กสมบูรณ์ นักสื่อสารสุขภาวะชุมชนจังหวัดแม่ฮ่องสอน รายงานค่ะ