สวัสดีครับท่านผู้ฟังที่เคารพ พบกันอีกครั้งกับผมรพินทร์ ยืนยาว ผู้สื่อข่าวสุขภาวะภาคอีสานอุบลราชธานี วันนี้ผมได้มีโอกาสได้ไปแลกเปลี่ยนเรียนรู้การสรุปบทเรียนโครงการพัฒนาศักยภาพนักสานพลังขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะปี ๒๕๕๘ ส่วนกลางที่จังหวัดบุรีรัมย์
เมื่อช่วงปลายเดือนมกราคม ๒๕๕๙ ที่ผ่านมา ณ ศูนย์การเรียนรู้ชุมชนบ้านแสงจันทร์ อำเภอสตึก จังหวัดบุรีรัมย์ นายแพทย์ทวีเกียรติ บุญญะไพศาลเจริญ รองเลขาธิการคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ เป็นประธานมอบใบเกียรติบัตรแก่ผู้เข้าร่วมโครงการพัฒนาศักยภาพนักสานพลังขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะฯปี ๒๕๕๘ เพื่อเป็นเกียรติให้แก่ผู้ที่มาเรียนรู้ในหลักสูตรดังกล่าว
ในการเรียนรู้ในครั้งนี้เป็นการมาดูต้นแบบในการพึ่งตนเองของปราชญ์ชาวบ้านในจังหวัดบุรีรัมย์ เป็นการจุดประกายแนวคิดให้กับนักสานพลังในการหยิบยกเรื่องราวต่างๆไปขับเคลื่อนต่อหรือนำไปสู่การปฏิบัติในพื้นที่ของตนเอง
กิจกรรมเริ่มต้นด้วยการกล่าวต้อนรับจากปราชญ์ชุมชน โดยพ่อไพรัตน์ ชื่นศรี เจ้าของศูนย์การเรียนรู้ชุมชนบ้านแสงจันทร์ ต่อจากนั้นพ่อไพรัตน์ ชื่นศรีก็พานักสานพลังเยี่ยมชมสวนแสงจันทร์ เรียนรู้การพึ่งพิงธรรมชาติ เช่น ฐานพลังงานทดแทนจากการใช้โซล่าเซลมาเป็นแสงสว่าง การทำระบบน้ำด้วยจักรยานเก่า การปลูกไม้สวนผสมผสาน การทำปุ๋ยหมัก การเลี้ยงไส้เดือน การทำบ้านดิน เป็นต้น สิ่งเหล่านนี้ทำให้นักสานพลังได้เรียนรู้การเอาตัวรอดโดยการพึ่งพิงธรรมชาติและอาศัยทรัพยากรที่มีอยู่อย่างจำกัด
ต่อจากนั้นได้แลกเปลี่ยนมุมมองแนวคิดเครือข่ายปราชญ์ชาวบ้านจังหวัดบุรีรัมย์ โดยพ่อคำเดื่อง ภาษี และดร.พิสมัย ประชานันท์ กับการขับเคลื่อนงานของเครือข่ายปราชญ์จังหวัดบุรีรัมย์ บทเรียนและมุมมองต่ออนาคตบุรีรัมย์และลูกหลานไทย
ในการนี้ พ่อคำเดื่อง ภาษี ปราชญ์ชาวบ้านจังหวัดบุรีรัมย์ ได้กล่าวถึง การทำงานขับเคลื่อนภาคประชาชนสถานการณ์ในขณะนี้ คือต่างคนต่างทำไม่ได้มีการเชื่อมโยงกัน ขาดการปฏิสัมพันธ์กัน ในขณะที่โลกเดินทางไปเรื่อยๆ ทรัพยากรทุนของชุมชนก็กำลังเหือดหายไปเรื่อยๆ จำนวนคนก็มีมากขึ้นการแย่งชิงทรัพยากรก็มีมาก จะทำอย่างไรให้ทรัพยากรกลับคืนมา จึงได้มีแนวคิดที่จะให้มีการพูดคุยร่วมกันของเครือข่ายต่างๆในจังหวัดบุรีรัมย์ เพื่อกำหนดเป้าหมายของจังหวัดบุรีรัมย์ คนบุรีรัมย์อยากเห็นบ้านของตนเองเป็นอย่างไร โดยได้วางเป้าหมายร่วมกันคือให้เป็นเมืองเกษตรอินทรีย์ เมืองน่าอยู่อุดมสมบูรณ์ ตั้งกองทุน ๑ บาทพัฒนาเมือง เอาเล็กๆมารวมกัน ให้เป็นเมืองน่าอยู่ที่สุดในโลก โดยนำแนวทางเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมาใช้ในการดำรงชีวิต ทำอย่างไรไม่ขาย เหลือกินจึงขาย ทุกอย่างก็จะมากขึ้นเอง ความอุดมสมบูรณ์ก็จะกลับคืนมา ถ้าโลกใบนี้เป็นทะเลทรายถึงเราจะมีเครื่องพิมพ์เงินเราก็ไม่สามารถซื้ออะไรได้ "อยากให้มาสร้างดาวดวงใหม่ ของโลกใบเดิม" ทุกอย่างต้องเปลี่ยนที่ตัวเองก่อน เปลี่ยนที่ครอบครัว และค่อยมาเปลี่ยนสังคมร่วมกันของทุกฝ่าย
อีกท่านหนึ่ง ดร.พิสมัย ประชานันท์ เป็นนักวิชาการอีกท่านที่ออกจากมหาวิทยาลัยมาค้นโจทย์งานวิจัยที่ชุมชน จนมาเจอพ่อคำเดื่อ ภาษี และครูบาสุทธินันท์ ปราชญ์ชาวบ้านจังหวัดบุรีรัมย์ จนได้เห็นทั้งงานโจทย์วิจัยและได้พบความคิดมุมมองใหม่ๆ จึงได้มาเรียนรู้จากปราชญ์ทั้ง ๒ ท่าน จนได้เป็นผู้ประสานงานเครือข่ายปราชญ์จังหวัดบุรีรัมย์ช่วยกัน รวมเครือข่ายปราชญ์ชาวบ้านจังหวัดบุรีรัมย์มาพูดคุยเรื่องของบุรีรัมย์ ให้เกิดความคิดเดียวกัน ถอดหัวใจ ความรัก และฝันร่วมกันอยากเห็นบุรีรัมย์เป็นอย่างไร จนได้วางเป้าหมายไว้ว่า จังหวัดบุรีรัมย์จะอุดมสมบูรณ์ มั่งคั่ง ยั่งยืน กินอิ่มนอนอุ่น อยู่ดี มีสุข ดินดำน้ำชุ่ม ดิน น้ำ ป่า ทรัพยากรอุดมสมบูรณ์ ถึงจะเกิดความยั่งยืน และได้มองถึงความยั่งยืน การสืบสานต่อ ภูมิปัญญา สายเลือดสืบทอดเจตนารมณ์ จนเกิดโครงสร้างการทำงาน การเริ่มต้นร่วมกันของปราชญ์ มีการประชุมสัญจร สร้างเสริมเติมพลังวิถีเกษตร คณะกรรมการบริหารจัดการเครือข่าย ที่ปรึกษาเครือข่าย เราทำงานกันด้วยไม่มีเงิน ร่วมกันด้วยใจ
ในวันต่อมาได้ไปเรียนรู้ที่ศูนย์การเรียนรู้ คุณคำนึง เจริญศรี ทายาทเครือข่ายปราชญ์ชาวบ้านจังหวัดบุรีรัมย์ ซึ่งเป็นโอกาสอันดีในสร้างแรงบันดาลใจให้นักสานพลังเกิดมุมมองใหม่ๆในการพึ่งพิงตัวเองจากทรัพยากรที่มีอยู่อย่างจำกัดได้อย่างไร การทำอาหารบริโภคเอง การสร้างป่าผสมผสาน คุณคำนึง เจริญศรี เป็นทายาทเครือข่ายปราชญ์ชาวบ้านที่มีหัวใจเด็ดเดี่ยว ได้หักดิบจากการดื่มเหล้า การไปขายแรงงานที่กรุงเทพฯ หลังจากได้ฟังปราชญ์ทั้งสองท่านแล้วจึงเกิดแนวคิดที่จะหวนกลับมาบ้านเกิดของตนเอง มาปลูกป่า ปลูกผักมาสร้างอาหารด้วยตนเองที่ชุมชนบ้านเกิด คำนึง เจริญศรี ปลูกป่าในพื้นที่กว่า ๑๕ ไร่ มีพืชผักผสมผสานหลากหลาย เป็นอีกหนึ่งคนของการสานพลังให้ชาวบ้านหวนมาปลูกป่าภายในชุมชนเพิ่มมากขึ้นและชุมชนมีเศรษฐกิจที่พอเพียงเลี้ยงครอบครัวได้

พบกันใหม่ สัปดาห์หน้า กับรพินทร์ ยืนยาว ผู้สื่อข่าวสุขภาวะภาคอีสาน สานใจ สานพลัง สวัสดีครับ

นายรพินทร์ ยืนยาว/ข่าว