ศูนย์อนามัยที่ 7 จังหวัดอุบลราชธานี เปิดเผยว่า จากการสุ่มสำรวจระดับไอโอดีนในปัสสาวะของหญิงตั้งครรภ์ทั่วประเทศล่าสุด ในปี 2556 ของกระทรวงสาธารณสุข พบว่า สัดส่วนหญิงตั้งครรภ์ที่มีค่ามัธยฐานไอโอดีนในปัสสาวะต่ำกว่า 150 ไมโครกรัมต่อลิตร คิดเป็นร้อยละ 51.3 ซึ่งถือเป็นพื้นที่ขาดสารไอโอดีนตามเกณฑ์องค์การอนามัยโลก หากแม่ขาดไอโอดีนลูกก็มีความเสี่ยงที่จะขาดสารไอโอดีนตั้งแต่อยู่ในครรภ์ ดังนั้นจึงต้องมีการรณรงค์แก้ไขปัญหาอย่างต่อเนื่อง

ไอโอดีนเป็นธาตุอาหารที่สำคัญและจำเป็นมากสำหรับคุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์ เนื่องจากไอโอดีนเป็นสารตั้งต้นที่ต่อมธัยรอยด์จะนำไปสร้างธัยรอยด์ฮอร์โมน ซึ่งทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของระบบต่างๆ ในร่างกาย ช่วยในการพัฒนาสมอง ทำให้เซลล์ประสาทที่สมองมีการแบ่งตัวมากขึ้น ซึ่งมีผลต่อความคิดความจำและระดับสติปัญญา ในช่วงตั้งครรภ์ต่อมธัยรอยด์จะทำงานมากขึ้น ร่างกายของคุณแม่จึงต้องการไอโอดีนมากขึ้น หากไม่ได้รับไอโอดีนอย่างเพียงพอ จะส่งผลให้ทารกในครรภ์เจริญเติบโตช้า เกิดการแท้งหรือคลอดก่อนกำหนดได้ง่าย และทารกที่คลอดออกมาจะมีระดับสติปัญญาต่ำ หากขาดอย่างรุนแรงจะทำให้เป็นโรคปัญญาอ่อน ร่างกายหรือสมองพิการได้ นอกจากนี้ ทารกแรกเกิดที่ขาดไอโอดีนจะมีอัตราการป่วยและตายสูง เนื่องจากต่อมธัยรอยด์ทำงานผิดปกติ เด็กที่มีภาวะขาดไอโอดีนจะมีภูมิต้านทานโรคต่ำกว่าเด็กที่ไม่มีภาวะขาดไอโอดีน

ปกติคนเราต้องการสารไอโอดีนเพียงเล็กน้อยคือวันละไม่เกิน 1 ช้อนชา หรือ 150 ไมโครกรัม แต่ไม่สามารถขาดได้แม้แต่วันเดียว เนื่องจากร่างกายไม่สามารถสะสมไว้ได้ แม่ตั้งครรภ์จะมีความต้องการไอโอดีนเพิ่มขึ้นเป็น 250 ไมโครกรัมต่อวัน เพื่อผลิตธัยรอยด์ฮอร์โมนส่งไปยังทารกในครรภ์

แม้ว่าร่างกายจะต้องการไอโอดีนไม่มาก แต่ร่างกายจำเป็นต้องได้รับไอโอดีนทุกวัน หากร่างกายได้รับไอโอดีนไม่พอ ย่อมส่งผลกระทบต่อการสังเคราะห์ไทรอยด์ฮอร์โมน ทำให้ร่างกายเกิดภาวะผิดปกติต่างๆ หลายอย่าง โดยความรุนแรงมากน้อยขึ้นอยู่กับระดับของการขาดสารไอโอดีน และระยะเวลาของการขาดสารไอโอดีน ซึ่งพบภาวะผิดปกติจากการขาดสารไอโอดีนทุกช่วงอายุ โดยเฉพาะภาวะขาดสารไอโอดีนในหญิงมีครรภ์ จะส่งผลกระทบต่อทารกในครรภ์ ทำให้ทารกในครรภ์มีภาวะไทรอยด์ฮอร์โมนต่ำตั้งแต่แรกเกิด หากหญิงมีครรภ์ขาดไอโอดีนอย่างรุนแรงอาจทำให้ทารกเสียชีวิตในท้อง หรือร่างกายและสมองพิการ สติปัญญาเชื่องช้าอย่างรุนแรง และไม่สามารถรักษาแก้ไขให้กลับคืนมาอยู่ในสภาพปกติได้ โดยพบว่าระยะเวลาที่วิกฤติที่สุดที่จะทำให้ทารกในครรภ์เกิดความพิการทางสติ ปัญญาจากการขาดไอโอดีน คือ อายุครรภ์เดือนที่ 3-4

การป้องกันภาวะปัญญาอ่อนที่เกิดจากการขาดไอโอดีนสามารถทำได้ไม่ยาก เพียงคุณแม่รับประทานอาหารที่มีไอโอดีนสูง ท้ายนี้ มีข้อแนะนำสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ เพื่อที่จะให้ได้รับไอโอดีนอย่างเพียงพอ กับข้อปฏิบัติง่ายๆ ดังนี้ ค่ะ
1. รับประทานยาบำรุงครรภ์สม่ำเสมอ
2. รับประทานอาหารทะเล เช่น กุ้ง หอย ปู ปลา อย่างน้อยสัปดาห์ละ 2 ครั้ง
3. ใช้เกลือหรือผลิตภัณฑ์เครื่องปรุงรสที่มีการผสมไอโอดีนในการปรุงอาหารทุกครั้ง
4. ควรเก็บเกลือเสริมไอโอดีนให้ห่างไกลความร้อนและความชื้น เนื่องจากจะทำให้ไอโอดีนเสื่อมสภาพ
5. หลีกเลี่ยงการรับประทานกะหล่ำปลีดิบ เนื่องจากมีสารที่ลดการทำงานของไอโอดีน ค่ะ …เป็นเคล็ดลับดีๆ ในการเพิ่มสารไอโอดีนให้กับคุณแม่ตั้งครรภ์ ค่ะ พบกันใหม่สัปดาห์หน้า นิชรา บุญตะนัย ผู้สื่อข่าวสุขภาวะภาคอีสาน สานใจสานพลัง รายงานจากจังหวัดอุบลราชธานี ค่ะ