ายงานสุขภาวะภาคเหนือ รายการสานใจสานพลัง” เรื่อง ภัยแล้งที่โหดร้ายต่อเกษตรกร”
รายงานโดย ลุงจ๊าง สันป่าตอง หรือนาย ไพศาล ภิโลคำ
เมื่อวันที่ ๑๗ มีนาคม ๒๕๕๗ มีโอกาสเจอเกษตรกร ผู้หนึ่งชื่อว่า พ่อ นิเวศ โปธา หรือ พ่อน้อยทร โปธาเกษตรกร ผู้เช่านาทำการปลูกข้าว กข.๑๐ จำนวน ๗ ไร่ ที่เช่าจากนายทุนที่เป็นนักการเมืองระดับชาติมาก่อน โดยเขาคิดค่าเช่า ราคา ๕,๐๐๐ บาท ต่อปี แต่เกษตรกรผู้นี้ ต้องลงทุนการทำนาอย่างมาก โดยมีค่าใช้จ่ายดังนี้ ค่าเช่าที่นา ๕,๐๐๐ บาท/ปี ๓๕๐ บาท/ไร่ , ค่าพันธุ์ข้าว กก.ละ ๑๕ บาท ๒๐๐ บาท /ถัง , ค่าเตรียมที่นา ไถพรวน ๑,๒๐๐ บาทไร่,ค่าแรงงานจ้างปลูกข้าว ๗๐๐-๑,๐๐๐ บาท/ไร่ ค่าเก็บเกี่ยว ๑,๐๐๐ บาท ไร่ ค่าสูบน้ำ ๔๘๒.๔๐ บาท /รอบ/๓ รอบ ๑,๔๔๗.๒๐ รวมทั้งหมด ๕,๑๙๒.๒๐ บาท/ไร่รวมค่าใช้จ่ายทั้งหมด ๓๖,๓๔๕.๔๐ บาท ปีนี้ทาง ต.ทุ่งสะโตก อ.สันป่าตอง .เชียงใหม่ ซึ่งมีที่ดินทำกิน จำนวน โดย ประมาณ ๔๐.๐๐๐ ไรกำลังสำรวจใหม่ ที่ดินเพื่อการเกษตร ทำนา. ๓๖,๐๐๐ ไร่ ที่ดินเพื่อทำสวนลำไย..๔,๐๐๐ไร่ เพราะว่ามีการตัดถนนเลียงเมืองไปผ่านพืชสวนโลกจำนวน ๗ หมู่บ้าน ที่ดินเหล่านี้กำลังสำรวจใหม่ เ เป็นพื้นที่รับน้ำจาก ฝายลำดับที่ ๓ ชื่อ ฝายขุนคง ฝายลำดับ ที่ ๘ ฝายท่าสา ฝายลำดับที่ ๙ ฝาย ศรีบุญเรือง ฝายลำดับที่ ๑๐ ฝาย คำภิโล ฝายลำดับที่ ๑๑ ฝาย ปู่โล้ ฝายเหล่านี้เป็นฝายชลประทานราษฏร์ ซึ่งรับน้ำมาจาก แม่น้ำวางเป็นแม่น้ำที่ไหลลงสู่แม่น้ำขาน ระยะทาง ๗๙ กม.จากต้นแม่น้ำ ดอยคาผาแง่ม บริเวณหมู่ที่ ๑๔ ต.แม่วิน อ.แม่วาง จ.เชียงใหม่ และมี ลำห้วยที่เป็นสาขา จำนวน ๑๐ สาขา คือ แม่น่ำวางฝั่งซ้าย ฝั่งขวา แม่น้ำเตียน แม่น้ำแม่สะป๊อก ห้วยผึ้ง ห้วยโป่งรู ห้วยหยวก ฯลฯ แม่น้ำวางไหลลงไปบรรจบแม่น้ำขานเป็นสาขา แม่น้ำปิงที่ ตรงบริเวณชายฝั่งแม่น้ำขาน บ้าน สบวาง ม.๗ บ้านต้นแหนน้อย ต.ท่าวังพร้าว อ.สันป่าตอง จ.เชียงใหม่ และตรงบ้าน โรงวัว-วันป่าสัก ม.๙ ต.บ้านกลาง อ.สันป่าตอง ปี้นี้เกษตรกรทำนา ๒ รอบ รอบแรก ข้าวนาปี รอบที่ ๒ ข้าวนาปรังหรือทางล้านนาเรียก”ข้าวนาดอ “ นับว่าปีนี้ราคาข้าวที่ขายรอบแรก โครงการรับจำนำข้าวได้ ราคา กิดลกรัมละ ๑๐-๑๓ บาท ไร่หนึ่ง ได้ ๑,๐๐๐-๑,๕๐๐ กก. ได้เงินไร่ละ ๑๕,๐๐๐ -๒๒,๕๐๐ บาท เป็นราคาที่ดี ต่อเกษตรกรที่ทำนา แต่ว่าตั้งแต่เดือน ธันวาคม ๒๕๕๖ เกษตรกรผู้ทำนาเริ่มหว่านกล้า เตรียมการทำนารอบที่ ๒ และเพาะปลูกเมื่อเดือน มกราคม แต่ว่าปีนี้ปริมาณการเก็บน้ำน้อย กอรปกับความแห้งแห้ง ที่ตามมาตั้งแต่ปลายเดือน กุมภาพันธ์ พื้นที่รับน้ำจากฝายทั้งหมดปริมาณน้ำเริ่มแห้ง มาจาก ๓ สาเหตุ ๑.ปริมาณน้ำฝนในต้นน้ำมีน้อย ๒.เกษตรกรใช้น้ำมาก เพราะว่าพื้นที่ต้นน้ำ ปลูกลำไยบนดอย และปลูกหอมหัวใหญ่ บนดอย ใช้สูบน้ำสูบน้ำขึ้นรดน้ำการแกษตร บนดอย อีกส่วนพื้นราบ ต.ทุ่งปี้ แม่วิน บ้านกาด ดอนเปา ทุ่งสะโตกบางส่วน ปลูกหอมหัวใหญ่ และ ข้าวโพดปริมาณมาก
ทำให้ปริมาณน้ำไม่เพียงพอ ๓.ขาดอ่างเก็บน้ำเพื่อไว้ใช้ฤดูแล้ง ทำให้ปริมาณการเก็บกักน้ำไม่มี
ปีนี้ชาวนาต้องระทมแน่นอนเพราะว่า ต้นทุนการผลิตสูงจาก ๓๖,๓๔๕.๔๐ บาทแทนที่จะได้รับกำไร กลับขาขาดทุนจากค่าต้นทุนการสูบน้ำทั้งที่ใช้ปริมาณ ไฟฟ้าการเกษตร และน้ำมันที่ใช้สูบน้ำเพื่อการเกษตร ค่อนข้างสูงอย่างมาเกษตรชาวนาที่ปลูก ข้าว ส่งออกนอก จากตัวแทนเกษตร พันธสัญญา ที่ประกันราคาข้าว กก.ละ ๑๓ บาท ก็ลดราคารับประกันเหลือ ๑๐ บ. ขาดทุนแน่ ๆจากรายได้ ๑๕,๐๐๐ บาท ต้นทุนการผลิต ๓๖,๓๔๕.๔๐ บาท ขาดทุน ๑๔,๓๔๕.๔๐ บาท อนิจจาชาวนาไทย กระดูกสันหลังของชาติ