มูลนิธิอุทกพัฒน์ ยกชุมชนม่วงชุม อ.เชียงของ เป็นตัวอย่างความสำเร็จในการบริหารจัดการน้ำ ตามแนวพระราชดำริ

เมื่อเวลา 10.00 น. ของวันที่ 4 สิงหาคม 2560 ที่ห้องประชุมประชารัฐ 60 ชุมชนบ้านม่วงชุม ต.ครึ่ง อ.เชียงของ จ.เชียงราย ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล ประธานกรรมการมูลนิธิอุทกพัฒน์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ เป็นประธานเปิดพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติจัดการน้ำชุมชน ตามแนวพระราชดำริบ้านม่วงชุม อ.เชียงของ จ.เชียงราย พร้อมกันนี้ พระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี ได้บรรยายธรรม ในหัวข้อ ธรรมะกับธรรมชาติดินน้ำป่า เพื่อให้ชุมชนและผู้มาร่วมงานนำหลักธรรมไปประยุกต์ใช้ในการรักษาดูแลทรัพยากรธรรมชาติ

พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติจัดการน้ำชุมชน ตามแนวพระราชดำริ บ้านม่วงชุมเป็นแหล่งถ่ายทอดความรู้จากความสำเร็จของชุมชนที่น้อมนำแนวพระราชดำริพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ในเรื่องการบริหารจัดการน้ำ คิดในเรื่องการพึ่งตนเอง การมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ฟื้นฟูป่าต้นน้ำ และการบริหารจัดการอ่างเก็บน้ำขนาดเล็ก เป็นแบบอย่างให้ชุมชนอื่นได้มาศึกษาเรียนรู้ โดยใช้พื้นที่จริงของชุมชน อธิบายผ่านแผนที่ และภาพความเปลี่ยนแปลงให้เข้าใจง่าย สามารถนำไปปรับใช้ได้อย่างเหมาะสม มีการกำหนดระเบียบกติการ่วมกับชาวบ้าน โดยการสร้างฝายชะลอความชุ่มชื้นกว่า 100 ฝายสร้างฝายเก็บน้ำ 18 ฝาย ขุดบ่อดักตะกอนเหนืออ่างน้ำรับตะกอนได้เฉลี่ยปีละ 1,400 ลูกบาศก์เมตร ช่วยแบ่งเบาภาระงบประมาณภาครัฐได้ 35,000 บาทต่อปี อนุรักษ์ฟื้นฟูป่าต้นน้ำพื้นที่ 3,720 ไร่ด้วยการปลูกไม้เสริมป่า โดยกลุ่มเยาวชนรักม่วงชุมร่วมกับชาวบ้าน และเครือข่าย ปีละ 1,500 ต้น ทำแนวป้องกันไฟป่าระยะทาง 5 กิโลเมตร จัดสรรน้ำจากอ่างเก็บน้ำ 300,000 ลูกบาศก์เมตร ด้วยระบบท่อส่งน้ำเพื่อการเกษตรอุปโภคและบริโภค ครอบคลุมพื้นที่การเกษตร 1,114 ไร่ 175 ครัวเรือน 518 คน ใช้น้ำต้นทุนจากอ่างผลิตน้ำบริโภค 2 ครั้ง ก่อนส่งน้ำที่เหลือเข้าระบบประปาหมู่บ้าน เชื่อมแหล่งน้ำและสำรองเข้าแก้มลิง 6 สระ ปริมาณน้ำรวม 42,425 ลูกบาศก์เมตร ดำเนินงานตามเกษตรทฤษฎีใหม่ จำนวน 24 คนเรือนลดรายจ่ายในครัวเรือน

ชุมชนบ้านม่วงชุม อ.เชียงของ จ.เชียงราย มีลักษณะพื้นที่เป็นที่ดอนสลับที่ราบลุ่ม ทิศตะวันตกมีแม่น้ำอิงไหลผ่าน มีลำธารม่วงชุมเป็นลำห้วยหลัก ลำห้วยซางและลำห้วยร่องขี้ม้า เป็นลำห้วยรอง ชุมชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพการเกษตร เป็นเวลากว่า 20 ปี ที่ชุมชนม่วงชุมประสบปัญหาป่าเสื่อมโทรมเกิดทั้งภัยแล้ง และน้ำเอ่อล้นท่วมบริเวณริมน้ำ สร้างความเสียหายให้กับชุมชนและพื้นที่การเกษตร ต่อมา มูลนิธิอุทกพัฒน์ในพระบรมราชูปถัมภ์ ได้เข้าไปให้ความรู้ความเข้าใจ เรื่องการบริหารจัดการน้ำ โดยน้อมนำหลักการทรงงานของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ 9 เรื่องธรรมชาติฟื้นฟูธรรมชาติ ควบคู่กับวิธีการใช้ชีวิตของชุมชนอย่างมีสติ ไม่เบียดเบียนทรัพยากรเหมือนก่อน และร่วมกันอนุรักษ์ฟื้นฟูป่า ต้นน้ำ ส่งผลให้เกิดความสมบูรณ์ทางด้านอาหารในพื้นที่มากขึ้น .
สุนี บุญอนันต์ นักข่าวสุขภาวะ จ.เชียงราย รายงาน