การเติบโตของภาคอุตสาหกรรมในพื้นที่มาบตาพุด และบริเวณใกล้เคียงจังหวัดระยอง โดยขาดการควบคุมการปล่อยมลพิษของโรงงานให้เป็นไปตามกฎหมายอย่างมีประสิทธิผล ประกอบกับการขยายพื้นที่อุตสาหกรรมจากในระยะแรกปี พ.ศ. 2527 ที่มีการเวนคืนที่ดินประมาณ 8,000 ไร่ (เป็นท่าเรือน้ำลึกและพื้นที่อุตสาหกรรมประมาณ 6,500 ไร่ และเป็นพื้นที่พักอาศัยประมาณ 1,500 ไร่) จนกระทั่งผังเมืองรวมมาบตาพุด พ.ศ. 2546 มีการกำหนดพื้นที่ประเภทอุตสาหกรรมประมาณ 44,000 ไร่ ปัจจุบันมีการใช้ประโยชน์จริงประมาณ 19,000 ไร่ โดยมีการเปลี่ยนการใช้ที่ดินประเภทที่อยู่อาศัยให้เป็นประเภทอุตสาหกรรม ทำให้พื้นที่ซึ่งเดิมเคยกำหนดเป็นเขตกันชนในมาบตาพุดหายไป นำไปสู่ปัญหามลพิษจากอุตสาหกรรม อุบัติภัยจากการรั่วไหลของสารเคมี การขาดความเชื่อมั่นของประชาชน และการยื่นฟ้องของภาคประชาชนต่อศาลปกครอง ปัจจุบันพื้นที่มาบตาพุดและบริเวณใกล้เคียง ประสบปัญหาทั้งด้านสิ่งแวดล้อม สังคม และกายภาพ ที่สำคัญดังนี้