ในสภาวะที่สังคมไทยต้องเผชิญกับภัยพิบัติจากมหาอุทกภัย กลไกรัฐประสบปัญหาในการจัดการภัยพิบัติทำให้สังคมไทยต้องประสบกับสูญเสียทางสังคม เศรษฐกิจ รวมทั้งเผชิญความขัดแย้งในแบบใหม่ที่กว้างขวางอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน ในเวลาเดียวกัน พลังทางสังคมจำนวนมาก ทั้งจากภาคประชาสังคม ภาคเอกชน ภาคชุมชนและอาสาสมัคร กลายเป็นพลังหลักในการให้ความช่วยเหลือ และลุกขึ้นมาจัดตั้งแก้ไขด้วยตนเอง นับเป็นปรากฏการณ์ที่มีนัยสำคัญ ประสบการณ์เหล่านี้
คุณสุรจิต ชิรเวทย์ กล่าวว่า “ วันก่อนเครือข่ายเขาโทรมาถามว่า ทำไมน้ำไหลลงตลอดน้ำไม่ทรุดเลย นี่ไงหน้าน้ำหลากน้ำแสดงอาการแบบนี้ ถ้าเข้าใจง่ายก็ไม่ใช่ผู้หญิงสิครับ ไอ้กระทื่อมะลื่อก็เป็นเพศชาย ก็คือในขณะที่น้ำท่ามันต้นทุนมหาศาลแล้วมันเบากว่ามันก็ไหลอยู่ผิวบน คุณไปนั่งดูทำไมน้ำมันไม่รู้จักขึ้น คุณไปดูในหน้าแล้ง ในหน้าน้ำหลากคุณไม่เห็นหรอก เห็นแต่น้ำไหลลงตลอดเวลา แต่ทำไมน้ำสูงขึ้นเรื่อยๆ ก็น้ำทะเลมันมุดมาข้างล่างไง วิธีสังเกตก็แสมลำพูอยู่ตรงไหน นั้นแหละน้ำเค็มมันมุด ไปถึงตรงนั้น ...