กรุงเทพธุรกิจ ฉบับวันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2557

 สองเท้าที่ก้าวเดิน และสองล้อที่หมุนเคลื่อน นำพาผู้คน ทั้งคนเดินเท้า ผู้ใช้จักรยาน ผู้พิการที่ใช้วีลแชร์ และผู้สูงอายุ ไปสู่จุดหมาย ปลายทางที่ต้องการได้ นับเป็นการเดินทางแบบง่ายๆ ที่ดีต่อทั้งสุขภาพ และยังไม่สร้างมลภาวะต่อสิ่งแวดล้อมด้วย จนหลายประเทศเริ่มหันมา สนับสนุนและส่งเสริมพลเมืองของตัวเอง ให้เลือกดำรงวิถีนี้ในชีวิตประจำวัน

เช่นเดียวกับประเทศไทยของเรา มติสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ ครั้งที่ 5 พ.ศ. 2555 ได้กล่าวถึง “การจัดระบบและโครงสร้างเพื่อส่งเสริมการ เดินและการใช้จักรยานในชีวิตประจำวัน” หนึ่งสัญญาณที่สะท้อนการ เอาจริง ในเรื่องนี้ คือ การที่ชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพแห่งประเทศไทย ซึ่งสนับสนุนโดยสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ได้ลงนามบันทึกความร่วมมือ(MOU)กับกระทรวงอุตสาหกรรมเพื่อดำเนินการตามมติคณะรัฐมนตรี(ครม.)ในเรื่องดังกล่าว

“ศ.กิตติคุณ ดร.ธงชัย พรรณสวัสดิ์” ประธานชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพแห่งประเทศไทย บอกว่า ภายหลังการลงนามความร่วมมือ จะมีการ ตั้งคณะทำงานขึ้นมาเพื่อทบทวนมาตรฐานเดิมที่มีอยู่ ว่าส่วนไหนบ้างที่ยังต้องปรับปรุงและทำให้รัดกุมมากขึ้น ทั้งทางด้านความปลอดภัย เช่น การจัดทำอุปกรณ์ป้องกันต่างๆ โดยหัวใจของงานนี้คือ ต้องให้ครอบคลุมทั้ง 4 กลุ่มเป้าหมาย นั่นคือ คนเดิน ผู้ใช้จักรยาน ผู้พิการที่ใช้วีลแชร์ และผู้สูงอายุ และต้องมีการสำรวจความต้องการของพวกเขา เหล่านี้ตั้งแต่เริ่มต้น

“ข้อมูลความรู้ทางวิชาการสำคัญมากที่จะนำมาใช้เป็นองค์ความรู้ในการวางแผน ก่อนเดินหน้าพัฒนาอุปกรณ์จักรยาน และเตรียมความพร้อมของพื้นที่ในการขี่จักรยานที่เอื้อต่อผู้ใช้วีลแชร์ด้วย ซึ่งภาคอุตสาหกรรมสามารถช่วยเหลือได้ในส่วนนี้ ต่อมาคือ เรื่องระเบียบข้อบังคับต่างๆ เช่น การควบคุมการสร้างอาคารให้มีพื้นจอดจักรยานโดยใส่เป็นมาตรฐานบังคับ ซึ่งผมเชื่อว่า เมื่อมีสิ่งอำนวยความสะดวก คนก็จะหันมาใช้จักรยานมากขึ้น” เขาบอก

นอกจากนี้ทางชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพฯ ยังมองความร่วมมือกับหน่วยงานอื่น เช่น กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว เชิงนิเวศ, กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ในการรณรงค์การใช้ จักรยานเพื่อช่วยลดโลกร้อน, กระทรวงคมนาคม ร่วมผลักดันเรื่องของการจอด แล้วจร, กระทรวงศึกษาธิการ มาส่งเสริมให้มีหลักสูตรการขี่จักรยานอย่างปลอดภัยให้แก่เยาวชน และสร้างมหาวิทยาลัยจักรยานขึ้นเพื่อให้เกิดกระแสการใช้จักรยานในกลุ่มนักศึกษาผู้ชี้นำสังคม สุดท้ายกระทรวงมหาดไทย ร่วมผลักดันนโยบายสาธารณะให้มีการใช้จักรยานมากขึ้น เป็นต้น

“สถานการณ์การเดินในช่วง 20 ปีที่ผ่านมา นับว่าแย่ลง เพราะทางเท้าไม่มีการปรับปรุง ทั้งหาบเร่แผงลอยที่กีดขวางทางเดินก็มากขึ้นด้วย แต่ในทาง ตรงกันข้ามการใช้จักรยานกลับมีมากขึ้น และมีการเรียกร้องถึงการอำนวยความสะดวกมากขึ้น หลายหน่วยงานต่างตื่นตัว แต่ก็ยังไม่พอสำหรับคำว่า สะดวกและปลอดภัย ซึ่งในการเดินหน้าต่อครั้งนี้ทางสมาคมฯ ยินดีจะให้การส่งเสริมสนับสนุนหน่วยงานต่างๆ เพื่อให้เกิดการพัฒนาร่วมกัน ต่อไป”

ด้าน “ดร.วิฑูรย์ สิมะโชคดี” ปลัดกระทรวงอุตสาหกรรม กล่าวถึงกรอบความร่วมมือในครั้งนี้ว่า ด้านความร่วมมือทางวิชาการ จะพัฒนาระบบการส่งเสริม สนับสนุนภาคอุตสาหกรรมจักรยาน และอุปกรณ์เครื่องช่วยคนพิการ การประสานด้านการประชาสัมพันธ์ให้คำแนะนำต่อคนเดินเท้า และผู้ใช้จักรยานในชีวิตประจำวัน ตลอดจนคนพิการ และส่งเสริมอุตสาหกรรมตามแผนงานสนับสนุนผู้ประกอบการธุรกิจและอุตสาหกรรมการผลิตอุปกรณ์การเดิน และจักรยาน รวมทั้งอุปกรณ์อำนวยความสะดวกในการเดินทางแก่คนพิการด้วย

โครงการดีๆ ไม่ได้มีคุณแค่คนเดินถนนและกลุ่มนักปั่นรักษ์โลกเท่านั้น ทว่ายังรวมถึงผู้ใช้วีลแชร์ด้วย “อาภาณี มิตรทอง” ศูนย์ญาณากร แหล่งเรียนรู้คนพิการ บอกเราว่า ถือเป็นเรื่องที่ดีหากการพัฒนาครั้งนี้ จะส่งผลต่อความสะดวกและปลอดภัยของผู้ใช้วีลแชร์ ซึ่งก็ไม่น่าจะเป็น เรื่องยากเกินไป เช่น การปรับปรุงทางเท้าให้มีความปลอดภัยมากขึ้น คือ ไม่มีสิ่งกีดขวาง เช่น ตู้โทรศัพท์ เสาไฟฟ้า หรือท่อประปาในทางเดินเท้า เหล่านี้เป็นต้น

เพียงแค่มีสิ่งอำนวยความสะดวกที่ได้มาตรฐานและความปลอดภัย ก็เหมือนเปิดประตูบานใหญ่ให้ผู้คนในสังคมได้ออกมาใช้ชีวิตบนเส้นทาง เดียวกัน กลายเป็นสังคมแห่งการเกื้อกูลกันอย่างแท้จริง