สุขภาวะไทใหญ่ในกระแสอาเซียน

วิสุทธิ์  เหล็กสมบูรณ์

อีกเพียงปีเดียวเท่านั้นที่ไทยเราจะเข้าสู่ประชาคมอาเซียน คนไทยจะต้องเตรียมรับกระแสการเปลี่ยนแปลงนี้อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้  และ กลุ่มชาติพันธุ์ ไทใหญ่ก็เป็นหนึ่งในคนไทยที่รวมกันอยู่ในดินแดนด้ามขวานทองแห่งนี้ คำถามคือ พี่น้องไทใหญ่ในประเทศไทยจะรับมือกับการเปลี่ยนแปลงทั้งทางเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม สุขภาพ สิ่งแวดล้อม เหล่านี้อย่างไร?

15 มกราคมที่ผ่านมา แกนนำนักเคลื่อนไหวประเด็นต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น ศิลปวัฒนธรรม แรงงาน การศึกษา เด็กเยาวชน สตรี สภาชนเผ่าพื้นเมือง  ยี่สิบคน ทั้งจากแม่ฮ่องสอน เชียงใหม่ เชียงรายและกรุงเทพ ได้มาร่วมสรุปบทเรียน และออกแบบการทำงาน ณ วิทยาลัยชุมชนจังหวัดแม่ฮ่องสอน นี่เป็นครั้งแรกที่ขุนพลคนภาคประชาสังคม มาระดมความคิดอ่าน ถึงการบูรณาการสู้ศึกใหญ่...การปรับตัวในยุคสมัยทุนนิยมโลกาภิวัตน์ ที่จะมาในนามของ ประชาคมอาเซียน

ที่ประชุมพบว่า ภาพรวมทั้งประเทศไทย มีงานของเครือข่ายไทใหญ่มีรูปแบบที่หลากหลาย ได้แก่ งานสร้างภาพลักษณ์ ความเข้าใจเพื่อลดมายาคติ อคติที่คนไทย โดยเฉพาะส่วนราชการที่มีต่อคนไทใหญ่ , งานอนุรักษ์ฟื้นฟูภาษาศิลปวัฒนธรรม , งานช่วยเหลือ คุ้มครองสิทธิผู้ถูกเอารัดเอาเปรียบ , งานวิจัยเพื่อสร้างองค์ความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับการดำรงชีวิตของคนไทใหญ่ , งานพัฒนายกระดับมูลค่า “ของดี” ที่เป็นมรดกทางวัฒนธรรม

นอกจากการรวมกลุ่ม พัฒนาจนเป็นองค์กรแล้ว ยังมีกลุ่มคนรุ่นใหม่ทั้งคนไทใหญ่และไม่ใช่ไทใหญ่มาทำงานด้วยความสมัครใจอีกด้วย  หากที่ผ่านมา แต่ละจังหวัดยังขาดตัวเชื่อม และระบบการสื่อสารระหว่างกัน ทำให้ยังไม่ได้หนุนเสริมซึ่งกันและกันเท่าที่ควร ซึ่งสมาชิกในที่ประชุมต่างเห็นพ้องว่า การสร้างการมีส่วนร่วมโดยใช้วัฒนธรรมนำการพัฒนาอย่างเท่าเทียม ไม่แบ่งชนชั้น เพศ สัญชาติ รวมทั้งเชื่อมประสานกับชาติพันธุ์ต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น ไทยพื้นราบ กะเหรี่ยง ลาหู่ จีนยูนนาน ม้ง ฯลฯ อย่างพี่-น้อง ถือเป็นหัวใจสำคัญ ซึ่งศูนย์ไทใหญ่ศึกษา วิทยาลัยชุมชน จังหวัดแม่ฮ่องสอน อาสารับเป็นจุดประสานงานให้

            จากนี้ เราคงได้เห็นการเติบโตที่เป็นระบบ มีพลังบนฐานการพัฒนาสุขภาวะแบบมีส่วนร่วมของคนไทใหญ่ อีกหนึ่งกลุ่มชาติพันธุ์ที่ประกอบกันเป็นหนึ่งจิ๊กซอว์ในประเทศไทย