ขลู่ มีชื่อภาษาอังกฤษ Indian Marsh หรือ Fleabane ชื่อเรียกพื้นบ้านไทยมีตั้งแต่หนาดวัว หนาดงิ้ว หนวดวัว หนวดงิ้ว ภาคใต้เรียก ขลู่ ชาวจีนเรียกว่า หล่วงไซ

ต้นขลู่มีกรด chlorogenic มีสรรพคุณต้านอนุมูลอิสระ ชะลอการดูดซึมของกลูโคส และ sesquiterpene มีฤทธิ์ช่วยขับเหงื่อ ลดไข้ ขึ้นได้ง่ายในพื้นที่ชื้นแฉะตามท้องทุ่งคันนาและป่าละเมาะริมทางหัวไร่ปลายนาและพื้นที่น้ำเค็ม ลักษณะเป็นไม้ทรงพุ่มสูง 1-2 เมตร ใบออกเรียงสลับรูปไข่ ขอบหยักเป็นฟันเลื่อย มีขนละเอียดแน่น ดอกมีกลิ่นหอม กลีบดอกเป็นสีม่วง ดอกที่แก่จัดจะมีลักษณะเป็นเมล็ดเล็กๆ ปลายเมล็ดมีปีกติด เมื่อลมพัดผ่านกระทบเมล็ดดอกจะปลิวฟุ้งไปตามแรงลง ตกที่ไหนขึ้นเติบโตที่ตรงนั้นอย่างง่ายดาย

คนไม่รู้จักขลู่มักจะมองเป็นวัชพืช นายสมเกียรติ กิมาวหา ผู้ช่วยผู้จัดการธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร(ธ.ก.ส.) ให้ข้อมูล...ขลู่มีสรรพคุณมากมายในสมัยเด็กเห็นหมอพื้นบ้าน จะนำขลู่ทั้ง ต้น ไม่รวมรากไปต้มให้ผู้ป่วยที่มีอาการคันตามร่างกายอาบ

ส่วนชาวจีนและแพทย์แผนไทย จะนำใบขลู่มาตากแดดให้พอแห้งแล้วนำไปคั่วให้ใบขลู่มีสีเหลืองกลิ่นหอม นำมาทำชาชงดื่ม มีสรรพคุณ แก้นิ่วขับปัสสาวะ แก้กษัยปวดเมื่อยเส้นตึง ขับเหงื่อล้างพิษ ลดน้ำตาลในเลือด ปัจจุบันมีชาวบ้านหลายพื้นที่นำใบขลู่มาแปรรูปทำใบชาขลู่ขายให้นักท่องเที่ยว สร้างรายได้โดยไม่ต้องลงทุน

และหากใช้ขลู่ทั้งรากทั้งต้นเอาไปต้ม ทำกระโจมคลุมให้ผู้ป่วยโรคริดสีดวงทวารหนัก นั่ง อบก้นกับไอร้อน จะช่วยแก้ริดสีดวง...นี่กระมังที่บางคนถึงได้เรียกว่า "ขลู่สปาตูด"



ที่มา : ไทยรัฐ