ตัวเลขผู้ป่วยสะสมจากไวรัสโควิด19 ที่ทวีสูงขึ้นเรื่อยๆ...ยังไม่มีใครตอบได้ว่าการระบาดครั้งนี้จะสิ้นสุดลงเมื่อใด แม้ว่ารัฐบาลจะออกมาตรการเข้มข้นขึ้นทุกขณะ แต่ผู้ป่วยก็ยังคงเพิ่มจำนวนขึ้น ไม่ใช่เฉพาะประเทศไทย แต่ในหลายประเทศทั่วโลก มาตรการใดๆ ก็ไม่อาจเกิดผลได้ หากคนในสังคมไม่เข้าใจ ไม่ตระหนัก และไม่ให้ความร่วมมืออย่างจริงจัง เช่นนี้แล้ว ประชาชน ‘ทุกคน’ จึงเป็นส่วนสำคัญที่สุด ที่จะทำให้มาตรการของรัฐสัมฤทธิ์ผล รวมถึงหนุนเสริมส่วนที่ตนเองทำได้เพื่อร่วมกันต่อสู้ภัยโควิด19 นั่นเป็นที่มาของ คำว่า ‘ตื่นรู้’ ในแผนงาน ‘รวมพลังพลเมืองตื่นรู้ ช่วยชาติสู้ภัยโควิด19’ ที่สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) และภาคีเครือข่ายกำลังผลักดันเพื่อเปลี่ยน ตระหนก’ เป็น ‘พลเมืองผู้ตื่นรู้’ เท่าทันสถานการณ์และลงมือทำอะไรบางอย่างในทุกพื้นที่ทั่วประเทศในสถานการณ์ปกติ สช. เป็นองค์กรที่เชื่อมโยงภาคีเครือข่ายมากมายในทุกระดับอยู่แล้ว เพื่อขับเคลื่อนเรื่อง ‘สุขภาพ’ ในความหมายกว้างทั้ง กาย ใจ สังคม และปัญญา ในยามวิกฤต ทุนเดิมเหล่านี้จึงทำให้การสานพลังในแนวราบเพื่อดูแล เฝ้าระวัง ป้องกัน และเยียวยาสถานการณ์ที่กำลังส่งผลกระทบต่อคนทั้งประเทศเป็นไปได้อย่างค่อนข้างรวดเร็ว โดยเริ่มจากวงหารือระหว่างภาคียุทธศาสตร์ด้านสุขภาพในส่วนกลาง เช่น สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.) สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) เครือข่ายหมออนามัย ร่วมกับภาคียุทธศาสตร์ด้านสังคม ไม่ว่าจะเป็น สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (องค์การมหาชน) (พอช.) สถานีโทรทัศน์ ThaiPBS เครือข่ายภาคประชาชน

นพ.ประทีป ธนกิจเจริญ เลขาธิการคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ กล่าวว่า การรวมพลังครั้งสำคัญครั้งนี้มีวัตถุประสงค์สำคัญ 3 ประการ คือ ประการแรก สานพลังและบูรณาการภารกิจ เครือข่าย เครื่องมือ องค์ความรู้ และงบประมาณของภาคียุทธศาสตร์ทั้งด้านสุขภาพและสังคม เพื่อสนับสนุนการขับเคลื่อนสู้ภัยโควิด19 ของภาคีเครือข่ายและหน่วยงานในพื้นที่ ประการที่ 2 สนับสนุนการมีส่วนร่วมของประชาชนในแต่ละจังหวัด อำเภอ ตำบล เพื่อให้เกิดข้อตกลงร่วมหรือ ‘ธรรมนูญประชาชนสู้ภัยโควิด19’ ในระดับตำบลและหมู่บ้าน ประการสุดท้าย เพื่อให้ความรู้และปรับเปลี่ยนบทบาทของประชาชนจากภาวะตื่นกลัวเป็นพลเมืองที่ตื่นรู้และมีส่วนร่วมกำหนดมาตรการของตนเพื่อหนุนช่วยภาครัฐ

“มาตรการของรัฐอย่างเดียวให้ผลระดับหนึ่ง จุดสำคัญคือ พฤติกรรมการใช้ชีวิตและการมีส่วนร่วมในการกำหนดมาตรการของประชาชนในชุมชน ผลกระทบของเรื่องนี้จะทำมีตามมาอีกมหาศาล ผลกระทบทางสังคมคือตื่นตระหนก ตื่นกลัว โดยเฉพาะเมื่อมีการเดินทางจาก กทม. สู่ต่างจังหวัดจำนวนมาก ผลกระทบด้านเศรษฐกิจก็เกิดขึ้นชัดเจนแล้ว และจะมีกระทบด้านความมั่นคงตามมาหน่วยงานภาคียุทธศาสตร์ส่วนกลางเห็นว่าเราต้องจับมือกับภาคีเครือข่ายด้านสังคม