มีการจัดประชุมวิชาการการค้าระหว่างประเทศและสุขภาพ (ITH) ประจำปี 2562 โดย คณะกรรมการสนับสนุนการศึกษาและติดตามการเจรจาการค้าหว่างประเทศที่มีผลกระทบต่อสุขภาพและนโยบายสุขภาพ (คจ.คส. หรือ NCITHS) และเครือข่าย การประชุมในปีนี้นับเป็นครั้งที่ 6 มีวัตถุประสงค์เพื่อแลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์กับหลากหลายองค์กรจากประเทศต่างๆ เพื่อจัดทำข้อเสนอแนะเชิงนโยบายเกี่ยวกับการเจรจาการค้าระหว่างประเทศ โดยจะนำเสนอผลการประชุมไปยังคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ

นพ.ศุภกิจ สิริลักษณ์ รองปลัดกระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า ข้อมูลวิชาการเป็นสิ่งที่จะทำให้ผู้กำหนดนโยบายทราบว่าจะเกิดอะไรขึ้นกับสุขภาพประชาชน เวทีวิชาการเช่นนี้จึงมีความสำคัญมากในสถานการณ์ที่โลกหันมาสร้างข้อตกลงการค้าในระดับภูมิภาคและทวิภาคีมากขึ้น ซึ่งดำเนินการกันได้รวดเร็วกว่าการตกลงกันในองค์การการค้าโลก (WTO) สำหรับการรวมกลุ่มกันในอาเซียน ประเทศสมาชิกมีความต่างกันในหลายมิติแต่มีความเป็นหนึ่งเดียวกัน ดังนั้นเราต้องใช้ความเป็นหนึ่งเดียวนี้ ชักนำเพื่อนอาเซียนให้มาร่วมปกป้องผลกระทบด้านลบต่อสุขภาพที่อาจเกิดจากการค้าเสรี นพ.ประทีป ธนกิจเจริญ เลขาธิการคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ กล่าวว่า แม้เทคโนโลยีต่างๆ จะเชื่อมโยงผู้คนเข้าด้วยกันและเกิดความก้าวหน้าทางเศรษฐกิจ รวมทั้งปัจจุบันมีข้อตกลงระหว่างประเทศและภายในภูมิภาคต่างๆ เกิดขึ้นมากมาย ซึ่งส่วนใหญ่มักมองเป้าในเชิงการเติบโตทางเศรษฐกิจ แต่เราต้องไม่มองข้ามเรื่องผลกระทบด้านสุขภาพของประชาชนในภูมิภาคอาเซียน ทั้งนี้ เพื่อการเติบโตอย่างยั่งยืนและสมดุลทั้งในด้านเศรษฐกิจ เทคโนโลยี สิ่งแวดล้อม และสุขภาพ ของอาเซียน การประชุมวิชาการจะสร้างความร่วมมือระหว่างผู้เชี่ยวชาญชาวไทยและต่างประเทศ เกิดการเรียนรู้ร่วมกันทั้งเรื่องนโยบายและประสบการณ์ต่างๆ เพื่อนำสู่ข้อเสนอแนะที่จะทำให้เกิดการพัฒนาที่ยั่งยืนต่อไป
นายสุริยา จินดาวงษ์ อธิบดีกรมอาเซียน กระทรวงการต่างประเทศ กล่าวในการบรรยายพิเศษ เรื่อง “Building ASEAN Community: political economy of trade and health” ว่า อาเซียนเป็นภูมิภาคมีความหลากหลายมากที่สุดในโลกภูมิภาคหนึ่ง แต่ก็มีจุดร่วมกันที่จะได้ประโยชน์สำหรับทุกประเทศ สร้างความร่วมมือกันได้ไม่น้อย ศ.แอนดรูว์ มิทแชลล์ (Prof. Andrew Mitchell) จากมหาวิทยาลัยเมลเบิร์น ออสเตรเลีย ยกตัวอย่างว่า ข้อตกลงการค้าเสรีอาจเป็นอุปสรรคทำให้รัฐไม่สามารถทำหน้าที่ออกนโยบายสาธารณะได้ด้วย เช่น กรณีบริษัทบุหรี่ยักษ์ใหญ่ฟ้องรัฐบาลต่างๆ หลังออกมาตรการจำกัดการโฆษณาหรือจำกัดการผลิตบางอย่าง ที่สำคัญ เมื่อรัฐบาลต้องต่อสู้คดี แม้ท้ายที่สุดจะชนะคดีแต่ก็ต้องเสียค่าใช้จ่ายมาก เช่น รัฐบาลออสเตรเลียจ่ายค่าดำเนินการต่อสู้คดีกับบริษัทฟิลิปส์มอริส ถึง 39 ล้านดอลลาร์ออสเตรเลีย นายทาน เฮียง จากสำนักงานเลขานุการอาเซียนได้ยกตัวอย่าง ข้อตกลงการค้าด้านการบริการที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพ โดยเฉพาะบริการทางการแพทย์ ทันตกรรม สัตวแพทย์ การพยาบาล ฯลฯ ว่า แต่ละประเทศมีข้อจำกัดต่างๆ กัน และต่างก็พยายามลดข้อจำกัดของตนหรือเปิดรับประเทศอื่นมากขึ้น โดยอาเซียนได้จัดทำ AEC Blueprint 2025 หรือสิ่งที่คาดหวังจะทำในสิบปีข้างหน้า และเป็นครั้งแรกที่มีการพูดเรื่อง healthcare หรืออุตสาหกรรมสุขภาพครอบคลุมทั้งด้านโครงสร้าง ผลิตภัณฑ์ และบริการต่างๆ ไว้ ในประเด็นด้านสิ่งแวดล้อมมีการหยิบยกเรื่อง “การค้าขยะข้ามพรมแดน” น.ส.เพ็ญโฉม แซ่ตั้ง ผู้อำนวยการมูลนิธิบูรณะนิเวศ กล่าวว่า ปัจจุบันอุตสาหกรรมรีไซเคิลกำลังเฟื่องฟู และประเทศ G8 เป็นตัวหลักในการผลักดันให้ข้อตกลงการค้าเสรีมีการค้าขายขยะข้ามพรมแดน ดังนั้น ข้อตกลงทุกฉบับจะพบสินค้าที่เป็นขยะนับพันรายการ ตั้งแต่ขยะเทศบาลถึงขยะกัมมันตรังสี ข้อตกลงความร่วมมือทางเศรษฐกิจ รวม 54 ฉบับต่างก็มีผลโดยตรงให้ไทยนำเข้าขยะมากขึ้นอย่างมาก ปัจจุบันมีชาวบ้านจาก 7 จังหวัดที่เดือดร้อนจากอุตสาหกรรมรีไซเคิลที่ไม่ได้มาตรฐานและกำลังร้องเรียนกับรัฐบาล