“สูงวัยไม่ใช่แค่ผู้สูงอายุ”
แนะรับมือสังคมสูงวัยต้องเตรียมพร้อมตั้งแต่หนุ่มสาว
แนะเตรียมรับมือสังคมสูงวัย ไม่ใช่แค่เรื่องการจัดสวัสดิการให้ผู้สูงอายุ แต่ต้องเตรียมความพร้อมตั้งแต่ยังเป็นหนุ่มสาว ทั้งเงินออม และที่อยู่อาศัย ใต้โจทย์ใหญ่ “อยากเห็นตนเองเป็นผู้สูงวัยแบบใด” ในบั้นปลายชีวิต
นิยามอย่างกว้างของคำว่า “สังคมสูงวัย” หมายถึงสังคมที่มีสัดส่วนของคนสูงอายุหรือประชากรที่มีอายุ 60 ปี ขึ้นไป เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ขณะที่สัดส่วนของอัตราการเกิด และจำนวนประชากรในวัยทำงานลดน้อยลง ซึ่งมีการคาดการณ์ไว้ว่าในปี พ.ศ.2564 สัดส่วนของผู้สูงอายุจะเพิ่มขึ้นไปถึงร้อยละ 20 และเพิ่มเป็นร้อยละ 30 ในปี พ.ศ.2578 ซึ่งหมายความว่า ทุกๆ ประชากร 100 คน เราจะพบจำนวนผู้สูงอายุ 30 คน พ่วงมาด้วยปัญหาสุขภาพและโรคเรื้อรังต่างๆ
อย่างไรก็ตามยังพบว่าคนส่วนใหญ่ในสังคมยังเข้าใจว่า การรับมือกับเรื่องดังกล่าวนั้นเป็นเพียงการจัดการกับเรื่องสุขภาพของผู้สูงอายุ ทำให้การแก้ปัญหาหลักมักจำกัดอยู่เพียงแต่กลุ่มประชากรที่กำลังเข้าสู่วัยสูงอายุ เช่น การจ่ายเบี้ยยังชีพคนชรา การจัดสวัสดิการต่างๆ โดยไม่ได้เชื่อมโยงเข้ากับการเตรียมการตั้งแต่ยังอยู่ในวัยทำงาน
เมื่อเร็วๆ นี้ในงานประชุมสมัชชาสุขภาพจังหวัดเลย จัดขึ้นที่จังหวัดเลย มีวัตถุประสงค์เพื่อรับฟังความเห็นต่อร่างยุทธศาสตร์การจัดการเพื่อรองรับสังคมผู้สูงอายุจังหวัดเลย ซึ่งเป็นประเด็นที่จังหวัดให้ความสำคัญเป็นพิเศษ ทั้งจากภาครัฐและเอกชน อาทิ สำนักงานสถิติจังหวัด หน่วยงานสาธารณสุข และภาคประชาสังคม โดยมีนายคุมพล บรรเทาทุกข์ ผู้ว่าราชการจังหวัดเลย กล่าวปาถกฐาพิเศษเรื่อง ‘ผู้สูงอายุในจังหวัดเลย จะอยู่อย่างไรให้มีความสุขในทศวรรษหน้า? ’ ซึ่งประเด็นสำคัญคือ การให้ทุกภาคส่วนระดมความคิดรังสรรค์นวัตกรรมทางสังคม สร้างตาข่ายรองรับผู้สูงอายุในพื้นที่ ทำอย่างไรจะให้พวกเขายังเป็นบุคลากรที่มีคุณค่า สร้างประโยชน์ให้กับสังคมเช่นเดียวกับวัยอื่นๆ โดยที่ยังมีสุขภาพดีทั้งกายและจิตใจ
นายวีรพล เจริญธรรม ที่ปรึกษาคณะทำงานสมัชชาสุขภาพจังหวัดเลย หนึ่งในผู้ที่คลุกคลีกับการทำงานด้านผู้สูงอายุมานับทศวรรษ กล่าวถึงสถานการณ์ที่จังหวัดเลยกำลังเผชิญอยู่ในปัจจุบันว่า จังหวัดเลย มีจำนวนประชากรราว 6.3 แสนคน เป็นผู้สูงอายุ 1.3 หมื่นคนโดยประมาณ มีทั้งที่เป็นผู้สูงอายุติดสังคม ยังสามารถดูแลตนเองได้ ผู้สูงอายุที่ติดบ้าน มีภาระต้องเลี้ยงดูบุตรหลานและผู้สูงอายุที่เป็นผู้ป่วยติดเตียงไม่สามารถดูแลตนเองได้