สาธารณสุขกาญจนบุรีเปิดโครงการแก้ไขปัญหาวัณโรคจังหวัดกาญจนบุรี ร่วมกับสโมสรโรตารี่มณีกาญจน์“สู่เป้าหมายการยุติวัณโรคของจังหวัดกาญจนบุรี” ณ โรงแรมพีลูส อำเภอเมือง จังหวัดกาญจนบุรี นพ.พนัส โสภณพงษ์ นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดกาญจนบุรีเปิดเผยว่ากระทรวงสาธารณสุขได้กำหนดเป็นนโยบายและจัดทำแผนยุทธศาตร์วัณโรคระดับชาติ พ.ศ.2560-2564 โดยมีเป้าหมายลดอัตราป่วยร้อยละ 12.5 ต่อปี หรือจากอัตราป่วย 171 ต่อประชากรแสนคน ในปี 2557 ให้เหลือ 88 ต่อประชากรแสนคนภายในปี 2564 โดยเน้น 5 เรื่องสำคัญ คือ 1.เร่งรัดค้นหาผู้ติดเชื้อวัณโรคและผู้ป่วยวัณโรคให้ครอบคลุม 2.ลดอัตราการเสียชีวิตของผู้ป่วยวัณโรค 3.พัฒนาศักยภาพของบุคลากร 4.สร้างกลไกลบริหารอย่างยั่งยืนและ 5.ส่งเสริมการวิจัยและพัฒนา นวัตกรรมการป้องกันดูแลรักษาวัณโรคโดยดำเนินการร่วมกับหน่วยงานภาคีเครือข่ายทั้งภาครัฐภาคเอกชน ภาคประชาสังคม และชุมชน เพื่อให้บรรลุเป้าหมายสูงสุดคือ“เมืองไทยปลอดวัณโรค”และยุติปัญหาวัณโรค ภายในปี พ.ศ.2578 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดกาญจนบุรีให้ความสำคัญในการแก้ไขปัญหาวัณโรคอย่างเร่งด่วนโดยสนับสนุนการใช้มาตรการต่างๆเพื่อขับเคลื่อนและเสริมสร้างความเข้มแข็งในการดำเนินงานเพี่อควบคุมปัญหาวัณโรคและวัณโรคดื้อยาในพื้นที่ จ.กาญจนบุรี ให้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เร่งค้นหาผู้ป่วยเชิงรุกโดยใช้ รถ Mobile X-ray เพื่อค้นหาผู้ป่วยรายใหม่ให้รวดเร็วและครอบคลุมเพิ่มมากขึ้น ตัดวงจรการระบาดในชุมชนเน้นดูแลรายบุคคลจัดหายาและนวัตกรรมใหม่ๆแก้ปัญหาแบบเร่งด่วนเน้นการเร่งรัดค้นหาผู้ป่วยวัณโรคในกลุ่มประชากรเสี่ยง ได้แก่ ผู้ต้องขังในเรือนจำ แรงงานข้ามชาติ ผู้สูงอายุ ผู้ป่วยโรคเบาหวาน/โรคเรื้อรังผู้ติดเชื้อเอชไอวีผู้สัมผัสใกล้ชิดและบุคลากรสาธารณสุขให้เข้าสู่การรักษาที่ได้มาตรฐานโดยเฉพาะกลุ่มผู้ต้องขังในเรือนจำเพราะเสี่ยงต่อการติดเชื้อและป่วยเป็นวัณโรคมากกว่าประชากรทั่วไป7-10เท่าและขอความร่วมมือโรงพยาบาลทุกแห่งร่วมดำเนินการตรวจคัดกรองค้นหาผู้ป่วยวัณโรคในบุคลากรทางการแพทย์ซึ่งมีแนวโน้มที่จะติดเชื้อและป่วยเป็นวัณโรคมากขึ้นสนับสนุนและสงเคราะห์ผู้ป่วยที่มีปัญหาเช่นกลุ่มไม่มีที่อยู่อาศัย ไร้ญาติ มีอาการทางจิต สูงอายุ เป็นต้น รวมทั้งร่วมมือกับภาคีเครือข่ายทุกภาคส่วนในการรวมพลังหยุดยั้งวัณโรคมุ่งหวังให้ประชาชนมีพฤติกรรมประเมินตนเองและสามารถคัดกรองวัณโรคเบื้องต้นได้ตลอดจนประชาชนมีความรู้ความเข้าใจที่เกี่ยวข้องกับโรควัณโรคลดการรังเกียจตีตราอยากให้ประชาชนรีบตรวจหาวัณโรคให้เร็วที่สุดเมื่อมีอาการที่เข้าได้กับวัณโรค เพื่อเข้าสู่ระบบการรักษาได้อย่างรวดเร็ว จะช่วยลดการแพร่กระจายเชื้อไปสู่คนอื่นได้ลดการป่วยเป็นวัณโรคของคนอื่นๆ ต่อไปนพ.พนัส กล่าวต่อไปว่า วัณโรคเป็นโรคติดต่อเรื้อรัง ทำให้มีการอักเสบในปอด ซึ่งในผู้ใหญ่มักจะพบส่วนใหญ่เป็นที่ปอด ในเด็กอาจเป็นที่อวัยวะอื่นร่วมด้วย เช่น ต่อมน้ำเหลือง เยื่อหุ้มสมอง กระดูก โดยเชื้อจะออกมากับการไอจามทำให้เชื้อกระจายในอากาศและเข้าสู่ร่างกายทางการหายใจเอาเชื้อเข้าไป ปัจจัยเสี่ยงที่จะทำให้ผู้ติดเชื้อเกิดมีอาการของโรคได้แก่ การติดเชื้อในวัยทารก และในวัยหนุ่มสาว การสัมผัสกับผู้ติดเชื้อ(ได้รับเชื้อเพิ่มขึ้น)ภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่องโดยเฉพาะการติดเชื้อ HIV ผู้ติดยาเสพติด และโรคขาดอาหาร อาการของวัณโรคจะเริ่มจากไอเรื้อรังนานเกิน 2 สัปดาห์ มีไข้ต่ำๆ เบื่ออาหาร น้ำหนักตัวลด หากพบผู้ที่มีอาการดังกล่าว ขอให้รีบพาไปพบแพทย์ในโรงพยาบาลหรือสถานบริการสาธารณสุขใกล้บ้านขอย้ำว่าวัณโรครักษาหายได้โดยอาศัยความร่วมมือจากผู้ป่วยและญาติในการกำกับติดตามการกินยาให้ครบตามแพทย์สั่งวัณโรคสามารถป้องกันได้ โดยรักษาสุขภาพให้แข็งแรงอยู่เสมอใช้หลัก “กินร้อน-ช้อนกลาง-ล้างมือ” ออกกำลังกายบ่อยๆ รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ หลีกเลี่ยงการเข้าไปในสถานที่สาธารณะเนื่องจากมีคนอยู่รวมกันเป็นจำนวนมากเชื้อโรคจะแพร่กระจายได้ดีหลีกเลี่ยงสถานที่แออัด อากาศถ่ายเทไม่สะดวก เช่น ลิฟต์ หากขึ้นลงเพียง 1-2 ชั้น ควรใช้บันไดจะดีกว่า ยังถือว่าเป็นการออกกำลังกายไปด้วย ที่สำคัญต้องไม่สำส่อนทางเพศเพื่อป้องกันการติดเชื้อเอดส์ เพราะจะทำให้ภูมิคุ้มกันของร่างกายเสื่อมลงมีโอกาสป่วยเป็นวัณโรคได้มากกว่าคนปกติ เนื่องจากวัณโรคและโรคเอดส์ถือเป็นแนวร่วมที่สามารถเพิ่มผลกระทบต่อผู้ป่วยวัณโรคทั้งในด้านการวินิจฉัยและการรักษาที่จะยุ่งยากมากขึ้นนอกจากนี้ควรหลีกเลี่ยงการพาเด็กเล็กไปตามแหล่งชุมชน เช่น ห้างสรรพสินค้า โรงพยาบาล หากสมาชิกในบ้านเป็นวัณโรค ให้พาลูกไปพบแพทย์ทันทีไม่ว่าจะมีอาการหรือไม่ เพราะเด็กเล็กอายุต่ำกว่า 5 ปี จะรับเชื้อได้ง่าย แพทย์จะได้ตรวจวินิจฉัย รักษา และให้ยาป้องกันโรคได้ทันท่วงทีการให้วัคซีนบีซีจีตั้งแต่แรกเกิดแม้จะสามารถช่วยป้องกันวัณโรคเยื่อหุ้มสมองแต่ยังมีโอกาสเป็นวัณโรคได้ ปัจจุบันมียารักษาวัณโรคที่ได้ผลดีโดยให้ยาร่วมกันหลายชนิดเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการรักษาและลดอัตราการดื้อยาที่สำคัญคือต้องกินยาต่อเนื่องจนครบพบแพทย์ตามนัดทุกครั้งจนกว่าแพทย์สั่งหยุดยา ห้ามหยุดยาเองเป็นอันขาด จะทำให้เชื้อโรคดื้อยาและรักษาหายยาก ผู้ป่วยวัณโรคต้อง บ้วนเสมหะลงในภาชนะหรือกระป๋องแล้วเทลงในส้วม ฝังดิน หรือนำไปเผา ใช้ผ้าผิดปากและจมูก เวลาไอหรือจามเพื่อป้องกันมิให้เชื้อแพร่กระจายไปสู่ผู้อื่น กินอาหารได้ทุกชนิดที่มีประโยชน์ และพักผ่อนให้เพียงพอ- จัดสถานที่พักอาศัยให้อากาศถ่ายเทสะดวก แสงแดดส่องถึง- ควรงดเหล้า บุหรี่ และสิ่งเสพติดทุกชนิด- ควรนำผู้สัมผัสโรคร่วมบ้าน หรือผู้ใกล้ชิดกับผู้ป่วยโดยเฉพาะเด็กไปรับการตรวจร่างกายตามโรงพยาบาลหรือสถานบริการสาธารณสุขใกล้บ้านทุกแห่งหากมีอาการ “ไอติดต่อกันเกิน 2 สัปดาห์ ไอมีเสมหะปนเลือด อาจมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น มีเหงื่อออกผิดปกติในเวลากลางคืน ไอแห้งๆ หรือมีเสมหะ เจ็บหน้าอก เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย น้ำหนักลด ไข้ต่ำๆ รีบไปตรวจเสมหะ เอ็กซเรย์ปอดที่สถานพยาบาลใกล้บ้านท่านโดยเร็วที่สุดเพื่อป้องกันการแพร่ระบาดในชุมชน รวมทั้งขอความร่วมมือพี่น้อง อสม. และภาคีเครือข่ายสุขภาพ ช่วยกันดูแลตนเองและประชาชนในหมู่บ้านให้ปลอดภัยจากวัณโรค อย่าลืม “ไอเมื่อไร... ใส่หน้ากาก” ป้องกันการแพร่เชื้อโรคระบบทางเดินหายใจ” นพ.พนัส กล่าวในที่สุด.
“วัณโรค รู้เร็ว รักษาหาย ไม่แพร่กระจาย”